Czy wazektomia jest odwracalna? Efekty i skutki uboczne zabiegu

Wazektomia to bardzo skuteczna chirurgiczna metoda męskiej antykoncepcji. Choć nie należy do najpopularniejszych, z pewnością jest coraz częściej wybierana przez mężczyzn zainteresowanych jej skutecznością i bezpieczeństwem. Dzięki mało inwazyjnemu zabiegowi pary mogą uchronić się przed ryzykiem niechcianej ciąży, co może być szczególnie istotne dla kobiet, u których ciąża może być niewskazana głównie ze względów zdrowotnych. Nie wszystkie kobiety mogą bowiem stosować antykoncepcję hormonalną, która cechuje się zbliżonym poziomem skuteczności co wazektomia. Zabieg podwiązania nasieniowodów nie wpływa na erekcję i ejakulację, a jedynie na brak plemników w spermie. Mężczyzna po wazektomii nie jest zatem zdolny do zapłodnienia komórki jajowej. W związku ze specyfiką zabiegu wielu pacjentów zastanawia się nad tym, czy wazektomia jest odwracalna.

Skuteczność przywracania płodności po zabiegu wazektomii (rewazektomia) uzależniona jest od wielu różnorodnych czynników. Trudno jest zatem jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czy wazektomia jest odwracalna. W przypadku niektórych pacjentów wykonanie rewazektomii może okazać się niemożliwe, nawet ze względów bezpieczeństwa w związku z ryzykiem związanym ze stanem zdrowia. Pacjenci mogą wówczas korzystać z alternatywnych metod zapłodnienia po wcześniejszym pobraniu plemników bezpośrednio z jąder (in vitro IVF).

Wskazania i przeciwwskazania do stosowania chirurgicznej antykoncepcji dla mężczyzn

Wazektomia to zabieg chirurgiczny, który wymaga uprzedniej konsultacji z lekarzem. Podczas wizyty konsultacyjnej wykonuje on kwalifikację mężczyzny do zabiegu. Konieczna jest bowiem weryfikacja istnienia wskazań do wazektomii oraz eliminacja ewentualnych przeciwwskazań. Specjalista zbiera wywiad medyczny i bada pacjenta, dzięki czemu może poznać jego oczekiwania i preferencje. Konsultacja jest również odpowiednim momentem na zadanie lekarzowi pytań o przebieg i skuteczność zabiegu. Mężczyźni pytają przede wszystkim o to, czy do zabiegu należy się przygotować, czy można współżyć bez dodatkowej antykoncepcji od razu po zabiegu oraz czy wazektomia jest odwracalna.

Zabieg zaleca się przede wszystkim tym mężczyznom, którzy wraz z partnerkami seksualnymi chcą zrezygnować z innych metod antykoncepcji. Wśród wskazań do wazektomii wymienia się również zagrożenie zdrowia lub życia partnerki w wyniku zajścia w ewentualną ciążę, uczulenia na lateks lub inne substancje wykorzystywane przy produkcji prezerwatyw, a także realizację rodzicielską w temacie wielkości własnej rodziny. Wazektomię wybierają również ci pacjenci, którzy decydują się na koszt jednej procedury w zamian za kolejne wydatki na inne formy antykoncepcji oraz mężczyźni z silną obawą psychiczną przed posiadaniem potomstwa, która może nawet odbierać satysfakcję ze stosunków seksualnych.

Ze względów bezpieczeństwa skuteczny zabieg wazektomii nie może być przeprowadzony u wszystkich pacjentów. Wśród przeciwwskazań do zastosowania tej metody antykoncepcji dla mężczyzn wymienia się przede wszystkim poważne trudności i problemy zdrowotne, głównie układu płciowego i krwionośnego. Wazektomia jest zabiegiem mało inwazyjnym, ale nadal pozostaje procedurą chirurgiczną, która wymaga wcześniejszego przygotowania pacjenta. Wykonanie zabiegu nie jest możliwe u mężczyzn z masywnym wodniakiem jąder, żylakami powrózka nasiennego czy nieleczoną hemofilią.

Na czym polega zabieg wazektomii? Czy wazektomia jest odwracalna?

Wazektomia jest procedurą z zakresu mikrochirurgii. Uważa się ją za jedną z najskuteczniejszych metod antykoncepcyjnych dla mężczyzn. Polega na przecięciu i podwiązaniu (zamknięciu) nasieniowodów. Odpowiedzialne są one bowiem za niezakłócony transport plemników z jąder. W celu uzyskania dostępu do nasieniowodów chirurg wykonuje niewielkie nacięcie skóry moszny. Przerywa ciągłość nasieniowodów i podwiązuje ich końce.

Wykonanie wazektomii wymaga zastosowania znieczulenia miejscowego pacjenta. Głównym celem zabiegu jest ubezpłodnienie mężczyzny w wyniku chirurgicznego zabiegu, bez wpływu na erekcję i ejakulację. Nacięcie nasieniowodów uniemożliwia bowiem przedostanie się plemników do ejakulatu. W konsekwencji mężczyźni zachowują pełną sprawność seksualną i wszystkie funkcje seksualne. Zabieg nie ma żadnego wpływu na objętość ejakulatu, erekcję czy długość stosunku. Nie zmienia się również poziom testosteronu i ilość plemników, które nadal bez zmian wytwarzane są w jądrach. Nieużywane komórki spermy są samoistnie absorbowane przez organizm mężczyzny. Biorąc pod uwagę skuteczność tego zabiegu chirurgicznego, pacjentom często nasuwa się pytanie, czy wazektomia jest odwracalna?

Czy wazektomia jest odwracalna? Skuteczna metoda antykoncepcji dla mężczyzn

Pacjenci już podczas kwalifikacji do zabiegu dowiadują się, na czym polega wazektomia i jaka jest skuteczność wazektomii. Wskaźnik Pearla, mówiący o tym, jaka jest skuteczność danej metody antykoncepcji, dla omawianego zabiegu wynosi zaledwie 0,1-0,15. Niska wartość świadczy o bardzo wysokim poziomie skuteczności. Oznacza on, że na 100 par zaledwie mniej niż jedna może doświadczyć nieplanowanej ciąży, współżyjąc regularnie.

Na czym polega wazektomia i czy jest odwracalna – to dwa najczęściej zadawane specjalistom pytania. Decyzja o wazektomii nie należy do łatwych, wymaga również konsultacji lekarskiej oraz kwalifikacji do zabiegu. Zdarza się, że zmiana sytuacji życiowej niektórych mężczyzn skłania ich do odwrócenia wazektomii, czyli wykonania rewazektomii. Na przywrócenie ciągłości przerwanych końców nasieniowodów decyduje się nawet 10% wszystkich pacjentów. Procedura ta wymaga większej precyzji chirurgicznej i jest bardziej skomplikowana niż wazektomia. Ponieważ w 100% nie gwarantuje przywrócenia płodności, decyzja o zastosowaniu wazektomii zawsze powinna być podejmowana z pełną świadomością potencjalnych konsekwencji długoterminowych. Wśród nich wymienia się stałą bezpłodność, czyli niemożność zapłodnienia komórki jajowej kobiety w wyniku odbycia stosunku seksualnego.

Bezpieczeństwo zabiegu wazektomii – powikłania i skutki uboczne podwiązania nasieniowodów

Jaka jest skuteczność zabiegu i czy działa on natychmiast? Po wazektomii konieczne jest wykonanie badania nasienia. Plemniki mogą być bowiem obecne w ejakulacie jeszcze przez kilka tygodni po zabiegu. Do ich całkowitego zaniku dochodzi zwykle po upływie ok. miesiąca. Wazektomia nie wpływa negatywnie na jakość życia seksualnego. Do powikłań i skutków ubocznych dochodzi niezwykle rzadko. Zazwyczaj dolegliwości, na które pacjenci skarżą się po zabiegu, mają charakter fizjologiczny i przemijający. Należą do nich ból i obrzęk jąder, dyskomfort i siniaki. Czy wazektomia jest odwracalna w krótkim czasie po zabiegu? Przed podjęciem decyzji o rewazektomii warto poczekać do całkowitego wygojenia się rany i jej zabliźnienia.

By uniknąć powikłań po samym zabiegu polegającym na przecięciu nasieniowodów, należy szczególnie zadbać o czystość miejsca rozwarstwienia powierzchni skóry. Przez kilka tygodni po zabiegu pacjenci muszą ponadto unikać narażenia skóry na wilgoć i działanie szkodliwych czynników, w tym również temperatury. Przez tydzień od zabiegu zaleca się prowadzenie oszczędnego trybu życia. Po minimum 20 ejakulacjach lub upływie 8 tygodni po zabiegu należy wykonać badanie nasienia. Aktywność seksualną można wznowić po upływie ok. 2 tygodni od wazektomii.

Rewazektomia, czyli przywrócenie płodności – kiedy można ją wykonać? Skuteczność rewazektomii

Czy wazektomia jest odwracalna? W teorii tak, jednak w praktyce nie u każdego pacjenta można przywrócić płodność. Rewazektomia, czyli zabieg odwrócenia wazektomii (rekonstrukcja nasieniowodów), polega na odtworzeniu ciągłości nasieniowodów, mających umożliwić plemnikom przedostanie się do cewki moczowej i wypływ na zewnątrz ustroju mężczyzny. To dość skomplikowana procedura mikrochirurgiczna, która również wymaga zastosowania znieczulenia miejscowego. Zabieg polega na identyfikacji miejsca przecięcia nasieniowodów i ponownym połączeniu przeciętych końcówek. Konieczne jest jednak uprzednie ich opracowanie w taki sposób, by zapewnić nie tylko ich fizjologiczne funkcjonowanie, ale również anatomiczny kształt. W przypadku niektórych pacjentów należy zastosować zaawansowane techniki operacyjne, prowadzące do połączenia nasieniowodów z najądrzem nawet pomimo m.in. problemów anatomicznych.

Zabieg można przeprowadzić na jednym lub obu nasieniowodach. Na jego skuteczność i płodność mężczyzny po wykonaniu procedury medycznej wpływa przede wszystkim technika zabiegu (w tym również wazektomii bez skalpela) oraz czas, który upłynął od wazektomii. Skuteczność rewazektomii zależy ponadto od stanu i kondycji nasieniowodów po przecięciu i podwiązaniu nasieniowodów oraz wiedzy i doświadczenia chirurga. W wielu przypadkach wazektomia jest zabiegiem odwracalnym. Lekarze nie gwarantują jednak takiego efektu u wszystkich pacjentów. Klasyczna metoda rewazektomii daje skuteczność na poziomie ok. 90%, a chirurgiczne połączenie nasieniowodów z najądrzami – 60%.