Ginekologia

Antykoncepcyjna wkładka domaciczna (hormonalna i niehormonalna) – wady i zalety

wkładka domaciczna

Antykoncepcja to kwestia niezwykle indywidualna. Każda para wybiera bowiem optymalną metodę, która spełnia nie tylko ich wymagania dotyczące skuteczności i wygody stosowania, ale również dobrana jest do ich stanu zdrowia i możliwości. Do wyboru określonego środka antykoncepcyjnego należy podchodzić ze szczególną ostrożnością. Warto skorzystać z opieki i eksperckiego doradztwa specjalisty ginekologa. Jednym z powszechnie dostępnych rozwiązań przeznaczonych dla kobiet jest wkładka domaciczna, nazywana również spiralą.

Wkładka domaciczna jest mała, dzięki czemu lekarz może umieścić ją we wnętrzu jamy macicy. To często wybierana metoda antykoncepcji przede wszystkim ze względu na prostotę stosowania, niewielki stopień inwazyjności zabiegu i odwracalność działania. Cieszy się opinią wysoce skutecznej, można ją ponadto stosować długoterminowo. Kształt wkładki sprawia, że jest ona całkowicie niewyczuwalna zarówno dla samej pacjentki, jak i jej partnera seksualnego.

Czym jest wkładka domaciczna?

Wkładka domaciczna ma kształt litery „T”, zwykle o długości 3-4 cm. Lekarz umieszcza ją w jamie macicy podczas krótkiego, bezpiecznego i bezbolesnego zabiegu. Działa nawet przez kilka lat, ale jest w pełni odwracalna. Po jej usunięciu płodność kobiety powraca. Zarówno podczas jej założenia, jak i usunięcia konieczna jest pomoc ginekologa.

Rodzaje wkładek wewnątrzmacicznych – wkładki hormonalne i niehormonalne (wkładki miedziane)

Tradycyjne wkładki domaciczne to wkładki miedziane, a ich działanie bazuje na właściwościach tego pierwiastka. Jego jony wykazują bowiem aktywność zmniejszającą ruchliwość i żywotność plemników. W konsekwencji charakteryzują się one osłabioną zdolnością do zapłodnienia komórki jajowej. Wkładkę zakłada się w ostatnich dniach menstruacji (miesiączki) i wymaga wymiany zwykle po upływie 5 lat. Zbudowana jest przede wszystkim z polietylenu, wokół którego mocuje się miedziany drucik. To tzw. wkładka domaciczna niehormonalna.

Drugim rodzajem wkładki domacicznej jest wkładka wewnątrzmaciczna hormonalna. Stanowi ona bezpieczną alternatywę dla kobiet, które decydują się na implantację, ale są uczulone na miedź. Wkładka hormonalna bazuje na działaniu lewonorgestrelu, który hamuje wzrost błony śluzowej macicy (endometrium). W niektórych przypadkach prowadzi wręcz do zatrzymania owulacji. Zagęszcza śluz szyjkowy, skutecznie utrudniając lub wręcz uniemożliwiając plemnikom przemieszczanie się w kierunku komórki jajowej. Hormon ten powszechnie stosuje się nie tylko w spiralach antykoncepcyjnych, ale również w tabletkach (pigułkach). Wkładka ma kształt litery „T” lub „S”. Kluczowa różnica w wyglądzie pomiędzy poszczególnymi rodzajami wkładek domacicznych polega na tym, że wkładka hormonalna na swojej powierzchni posiada niewielki zbiorniczek. To w jego wnętrzu znajduje się hormon.

Mniejszą popularnością cieszą się tzw. obojętne wkładki domaciczne. Mechanizm ich działania w celu zapobiegania ciąży opiera się na uniemożliwieniu zagnieżdżenia zarodka w jamie macicy bez ingerencji jonów metali i hormonów. Są one jednak mniej skuteczne niż opisane wyżej warianty tej samej formy antykoncepcji dla kobiet.

Wkładka domaciczna – przeciwwskazania uniemożliwiające stosowanie

Wkładka domaciczna jest procedurą mało inwazyjną i obarczoną niskim ryzykiem powikłań. Konieczne jest jednak poprzedzenie jej stosowania konsultacją ginekologiczną. Implantację wkładki może bowiem wykonać jedynie specjalista po odpowiednim przygotowaniu pacjentki do procedury medycznej. Podczas krótkiej konsultacji bada on kobietę i zbiera informacje o charakterze medycznym w formie wywiadu lekarskiego. Dzięki temu może szybko zweryfikować istnienie wskazań do zabiegu i wyeliminować ewentualne przeciwwskazania.

Do zabiegu nie kwalifikują się pacjentki w ciąży, z nieprawidłowościami w budowie anatomicznej macicy (również ze stwierdzonymi wadami wrodzonymi), ze stanami zapalnymi w obrębie macicy i infekcjami. Wśród przeciwwskazań wymienia się również dysplazję nabłonka szyjki macicy, mięśniaki, choroby nowotworowe, niewyjaśnione krwawienia z dróg rodnych, skłonności do poronień, nieleczone choroby weneryczne, uczulenie na składniki spirali (w tym również lewonorgestrel). Spiralę zakłada się ponadto najwcześniej po upływie 6 tygodni od porodu.

Kiedy i gdzie zgłosić się na założenie wkładki wewnątrzmacicznej?

Wkładka domaciczna zakładana jest do wnętrza organizmu kobiety w gabinecie ginekologicznym. Zabieg należy wykonać najpóźniej w 7. dniu od rozpoczęcia cyklu menstruacyjnego. Wówczas kanał szyjki macicy jest lekko rozchylony, co znacznie ułatwia aplikację systemu antykoncepcyjnego. Podczas zabiegu lekarz wykorzystuje specjalny aplikator w formie cienkiej rurki, który służy do wprowadzenia wkładki wprost przez kanał szyjki macicy do jej jamy. Przy pomocy badania USG sprawdza następnie odpowiednie położenie wkładki. Prawidłowy sposób założenia wkładki domacicznej jest bowiem kluczowy dla jej skuteczności – pozwala na uwalnianie hormonu i zmniejsza ryzyko wypadnięcia spirali.

Założenie wkładki wewnątrzmacicznej trwa kilka minut i wiąże się ze stosunkowo niewielkim dyskomfortem. W przypadku niektórych kobiet przed zabiegiem stosuje się znieczulenie miejscowe. Już po kilku godzinach od zabiegu można wrócić do wykonywania codziennych obowiązków. Procedura medyczna nie wymaga zatem hospitalizacji pacjentki. Wkładka domaciczna zaczyna działać niemal od razu po implantacji. Już po godzinie od zabiegu w krwiobiegu pacjentki wykrywany jest lewonorgestrel. Jego maksymalne stężenie osiąga się po upływie dwóch tygodni. Z rozpoczęciem współżycia zaleca się wstrzymać przynajmniej dobę po zabiegu.

Skuteczność wkładki domacicznej jako środka antykoncepcyjnego – czy stosując wkładkę, można zajść w ciążę?

Skuteczne metody antykoncepcji to te, których wartość wskaźnika Pearla jest najniższa. Wskaźnik ten określa bowiem liczbę ciąż, do których doszło w czasie stosowania danej formy antykoncepcji w grupie stu kobiet przez rok. W przypadku hormonalnych wkładek domacicznych wskaźnik ten wynosi 0,21. Badacze oceniają jednak, że ogólny poziom skuteczności wszystkich rodzajów wkładek wewnątrzmacicznych jest zbliżony do wartości 0,6-0,8. Wskazuje to na bardzo nikłą szansę na zapłodnienie podczas stosowania tej metody antykoncepcji. Odsetek dotyczy bowiem również tych ciąż, do których doszło w wyniku niewykrytego wypadnięcia systemu lub zmiany jego położenia wewnątrz jamy macicy. Jeżeli spirala jest prawidłowo założona, a badania kontrolne nie wykazują żadnych nieprawidłowości w jej położeniu i sposobie działania, szanse na ciąże są niemal równe zeru.

Zalety i wady wkładki antykoncepcyjnej

Dla coraz liczniejszej grupy kobiet wkładka domaciczna staje się sposobem na zwiększenie poziomu komfortu seksualnego i ogólnego poziomu jakości życia w sferze intymnej. Gwarantuje bowiem wysoką skuteczność, zapewniając wygodną ochronę na wiele lat. Zmniejsza przy tym intensywność krwawień miesiączkowych przy jednoczesnym minimalnym wpływie na organizm kobiety i jego funkcjonowanie. Wkładka domaciczna działa bowiem miejscowo. Nie ma wpływu na jakość odbywanych stosunków seksualnych, nie powoduje stałej niepłodności. Krótka jest ponadto lista ewentualnych powikłań i skutków ubocznych jej stosowania. Nie ma w niej bowiem składnika estrogenowego, który wpływałby na funkcjonowanie całego organizmu kobiety. Stanowi zatem atrakcyjną alternatywę dla doustnej antykoncepcji hormonalnej, która w podobny sposób ogranicza ryzyko zajścia w ciążę.

Główną wadą tego rodzaju antykoncepcji są jedynie jej przeciwwskazania. Należy ponadto uważać na możliwość wypadnięcia systemu. Choć rzadko dochodzi do sytuacji, w której kobieta nie odczuje żadnych objawów nieprawidłowości, należy mieć tę możliwość na uwadze. O zmianie lokalizacji spirali może świadczyć przede wszystkim zwiększenie obfitości i charakteru krwawienia miesiączkowego. W przypadku zauważenia niepokojących dolegliwości należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

32 307 45 67