Atrofia sromu – objawy i leczenie

Atrofia sromu jest stanem patologicznym, wynikającym jednak po części z naturalnego przebiegu procesu starzenia się kobiecego organizmu. Wraz z upływem lat błona śluzowa i tkanki pochwy ulegają pocienieniu lub wręcz zanikowi. Zmniejsza się również stężenie estrogenu, koniecznego do utrzymania elastyczności ścian pochwy. Objawy schorzenia są nie tylko nieprzyjemne dla pacjentek, ale również niebezpieczne dla ich zdrowia. Nieleczone mogą prowadzić do nawracających infekcji lub powstania schorzeń przewlekłych w obrębie żeńskich narządów płciowych. Wśród metod leczenia wyróżnia się leczenie hormonalne, naturalne, laserowe oraz terapię z wykorzystaniem kwasu hialuronowego.

Ponieważ atrofia sromu ma charakter złożony i indywidualny, dobór metody leczenia tego schorzenia powinien być poprzedzony skrupulatną diagnostyką stanu zdrowia pacjentki. Konieczne jest wykonanie podstawowego badania ginekologicznego oraz przeprowadzenie wywiadu lekarskiego. Otrzymane informacje służą lekarzowi do weryfikacji wskazań do przeprowadzenia leczenia dostępnymi metodami oraz eliminacji ewentualnych przeciwwskazań. Wszystko po to, by zadbać o najwyższy poziom bezpieczeństwa i komfortu pacjentki. Działanie to gwarantuje jednocześnie najwyższą skuteczność podejmowanych procedur medycznych.

Czym jest atrofia sromu i pochwy? Jakie są jej objawy?

Estrogen to żeński hormon płciowy, odpowiedzialny za utrzymanie zdrowia i elastyczności tkanek pochwy. Gdy jego produkcja obniża się, u kobiet dochodzi do zmniejszenia poziomu elastyczności ścian pochwy, co skutkuje powstawaniem w nabłonku szczelin. Wówczas najczęściej rozwija się atrofia sromu i pochwy. W wyniku jej przebiegu i stopniowego nasilania się objawów dochodzi do zmniejszenia napływu krwi do błony śluzowej pochwy. Pogorszenie ukrwienia pociąga za sobą zmniejszenie poziomu nawilżenia pochwy, co zwiększa ryzyko powstawania infekcji pochwy i sromu oraz otarć i urazów mechanicznych.

Jak objawia się atrofia pochwy? Wśród głównych dolegliwości pacjentki wymieniają przede wszystkim uczucie suchości pochwy, świądu pochwy i ściągnięcia tkanek. W miarę narastania problemu mają one do czynienia ponadto ze stanami zapalnymi pochwy, bólem podczas stosunku, obniżeniem napięcia ścian pochwy, odczuwalnym przede wszystkim podczas kontaktów seksualnych. Podwyższone pH pochwy prowadzi do zaniku fizjologicznej flory bakteryjnej, a wygładzenie sklepienia pochwy sprzyja bólowi i plamieniom po stosunkach płciowych. U pacjentek zauważa się niepokojące upławy i nadwrażliwość tkanek na urazy mechaniczne w okolicach intymnych. Nawet niewielkie otarcia, do których może dochodzić podczas chodzenia lub stosunku, stają się źródłem widocznych wybroczyn i nadżerek nabłonka.

Choć pierwsze objawy atrofii pochwy i sromu łatwo zbagatelizować, utrzymujące się długotrwale dolegliwości stają się uciążliwe. Wymagają konsultacji lekarskiej zwłaszcza ze względu na fakt, że nabłonek pochwy podczas menopauzy nie ma wysokich zdolności regeneracyjnych.

Atrofia sromu a estrogeny – przyczyny suchości pochwy w okresie menopauzy

Atrofia pochwy spowodowana jest przede wszystkim gwałtownym spadkiem poziomu estrogenu w kobiecym ustroju. Ograniczenie funkcji endokrynnej jajników powoduje spadek stężenia hormonów płciowych w odpowiedzi na naturalne procesy starzeniowe organizmu. Urogenitalna atrofia sromu jest zatem konsekwencją zmian hormonalnych, zachodzących przede wszystkim u kobiet w wieku okołomenopauzalnym. Dochodzi wówczas do zmniejszenia ilości wydzielanego śluzu, utarty elastyczności ścian pochwy, ścieńczenia nabłonka pochwy i jej suchości. Wśród innych przyczyn atrofii sromu wymienia się również podłoże jatrogenne, dostrzegalne i udowodnione zwłaszcza u kobiet w wieku przedmenopauzalnym. Do zwiększenia ryzyka wystąpienia schorzenia przyczyniają się działania lecznicze związane z radioterapią, chemioterapią, stosowaniem leków antyestrogenowych czy chirurgicznym wycięciem jajników.

Zmiana pH pochwy a atrofia sromu

Poziom pH pochwy może być podwyższony nie tylko ze względu na zmiany hormonalne zachodzące w organizmie dojrzałych kobiet. Istnieje wiele czynników, które również mogą wpływać na zaburzenie flory bakteryjnej pochwy i postrzegane są jako przyczyny atrofii pochwy. To przede wszystkim nawracające bakteryjne i grzybicze zakażenia oraz infekcje, krew menstruacyjna, zalegający śluz szyjkowy i nasienie, zwłaszcza po kilku stosunkach w ciągu doby. Poziom pH pochwy mogą zmieniać również niektóre leki, lubrykanty, żele myjące i irygacje dopochwowe.

Atrofia a zanikowe zapalenie pochwy i sromu

Zanikowe zapalenie sromu a atrofia sromu to dwa odmienne stany, często mylnie postrzegane jako tożsame. Zanikowe zapalenie pochwy i sromu jest co prawda terminem używanym do opisania dolegliwości związanych z atrofią, ale porusza jedynie zapalny aspekt problemu. Oba stany mogą prowadzić do wystąpienia podobnych objawów, co sprawia zwykle trudności diagnostyczne. Atroficzne zapalenie pochwy ogranicza przepływ krwi do błony śluzowej, zwiększając dokuczliwość objawów menopauzalnych.

W obu przypadkach pomocne okazuje się zastosowanie estetycznych zabiegów, których celem jest odmłodzenie stref intymnych. W ten sposób można nie tylko wpłynąć na stan zdrowia narządów intymnych, ale również ich wygląd zewnętrzny. Poprawa komfortu intymnego kobiety wpływa korzystanie zarówno na jej samopoczucie psychiczne, jak i fizyczne. Wśród pacjentek w wieku okołomenopauzalnym popularnym zabiegiem jest również poprawienie wyglądu warg sromowych. One także tracą swoją elastyczność wraz z upływem lat i działaniem hormonów.

Jak przebiega leczenie atrofii pochwy? Leczenie naturalne i leczenie hormonalne

Gdy pochwa staje się sucha i luźna oraz nadmiernie wrażliwa na bodźce zewnętrzne, kobieta zwykle decyduje się na ograniczenie swojej aktywności seksualnej. Nieleczona atrofia sromu wpływa niekorzystnie na ogólny stan zdrowia. Prowadzi do znacznego zmniejszenia jakości życia kobiet po menopauzie, zwiększa ryzyko zakażeń układu moczowego, nietrzymania moczu, zaburzeń funkcjonowania cewki moczowej. Zależnie od stanu zdrowia kobiety i jej potrzeb, metody leczenia schorzenia dobiera się indywidualnie podczas konsultacji lekarskiej. Możliwe jest leczenie laserowe, leczenie naturalne oraz terapia hormonalna. Diagnostyka i leczenie zaniku nabłonka błony śluzowej pochwy nie są skomplikowane.

W procesie leczenia atrofii sromu i pochwy pomocna jest hormonalna terapia zastępcza. Stosuje się ją zarówno u kobiet młodszych, jak i tych, które są w okresie menopauzy. Leczenie hormonalne ogranicza bowiem dokuczliwość objawów przekwitania, dbając jednocześnie o stan pochwy i jej odpowiednie nawilżenie. Atroficzny zanik pochwy leczy się zwykle dopochwowo lub doustnie. Oprócz estrogenów u niektórych pacjentek konieczne okazuje się stosowanie hormonów steroidowych, np. progestagenów lub androgenów. Wśród naturalnych metod leczenia atrofii sromu największą popularnością cieszy się stosowanie lubrykantów i środków nawilżających, zawierających w swoim składzie kwas hialuronowy.

Ginekologia estetyczna a ograniczenie objawów atrofii pochwy

Zastosowanie w leczeniu schorzenia znajdują również mało inwazyjne zabiegi z zakresu ginekologii estetycznej. Wśród nich wymienia się przede wszystkim nici liftingujące, laserowe obkurczanie pochwy, laseroterapię pochwy i rewitalizację pochwy. Celem wszystkich tych procedur medycznych jest odżywienie, regeneracja i przywrócenie napięcia nabłonka błony śluzowej pochwy. Leczenie estetyczne poprawia unaczynienie błony śluzowej pochwy, zwiększa jej elastyczność, pogrubia nabłonek pochwy. Łagodzi objawy atrofii urogenitalnej w obrębie pochwy i cewki moczowej, ograniczając rozwój zanikowego zapalenia błony śluzowej pochwy. Odpowiednie działania lecznicze zmniejszają ponadto ryzyko przesunięcia odbytnicy do kanału pochwy.